W 2020r, przypada 100 rocznica Bitwy Warszawskiej 1920r.
My młodzi Polacy, uczniowie jednej z ząbkowskich szkół chcemy przypomnieć Polakom o tym ważnym wydarzeniu w historii naszego kraju. Dziś żyjemy w czasach pokoju.
Ale czy pamiętamy komu zawdzięczamy wolność  i niepodległość. Na co dzień się nad tym nie zastanawiamy.
Jesteśmy uczniami Szkoły Podstawowej nr 1, jednej z najstarszych szkół w powiecie wołomińskim, która mieści się przy ulicy marszałka Józefa Piłsudskiego.
Takie korzenie zobowiązują do poszukiwań, dlatego dziennikarze Szkolnej Gazety „Historicus” wyruszyli śladami Bitwy Warszawskiej 1920r.
Swoje kroki skierowaliśmy na cmentarz w naszym mieście. Tego dnia mieliśmy okazję poznać panów: Mirosława Sobieckiego, miłośnika historii i twórcę portalu www.HistoriaZabek.pl, i Mirosława Łasicę, rekonstruktora ze Stowarzyszenia Historycznego ”Cytadela”.
Uczniowie naszej szkoły opiekują się miejscami pamięci, jest to dla nas zaszczyt, a zarazem obowiązek pamiętać, o tych którzy oddali życie za Ojczyznę.
Zbliżające się Święto Niepodległości było do tego sposobnością.
Tego dnia uczestniczyliśmy w żywej lekcji historii, opowiedzianej przez pana Mirosława Sobieckiego. Przybliżył nam historię pomnika „Kwatera 1920r”., związanego z bitwą pod Ossowem, która była częścią Bitwy Warszawskiej 1920r. Zginęło w niej wielu żołnierzy. Część rannych została przewieziona do  polowego szpitala utworzonego w Ząbkach na terenie dóbr księżnej Michałowej Radziwiłowej. Poległych pod Ossowem lub zmarłych
z odniesionych ran pochowano w zbiorowej mogile na cmentarzu. W 1924r. wybudowano pomnik z orłem na szczycie. W mogile pochowano 40 bezimiennych bohaterów, którzy oddali życie za Ojczyznę – od 2015 roku znamy nazwiska czterech z nich: ułan Maciej Kpała, starszy saper Czesław Kustera, szeregowy Jakub Pietrasik i szeregowy Zenon Kuczkowski.
Na cmentarzu znajduje się również „Kwatera wojenna 1939”  w której zostało pochowanych 78 żołnierzy Wojska Polskiego z 80 Pułku Piechoty wchodzącego w skład 20 Dywizji Piechoty, której zadaniem w 1939 roku była obrona Warszawy  i 6 członków podziemia z okresu okupacji.
Zapaliliśmy znicze i uczciliśmy minutą ciszy ich pamięć. To wielcy Polacy, a my młodzi Ząbkowianie będziemy o tym pamiętać i przypominać, komu zawdzięczamy wolność.
To była żywa lekcja historii, która pozostanie w naszej pamięci.

 Serdeczne podziękowania składamy: panu Mirosławowi Sobieckiemu i panu Mirosławowi Łasicy.

Dziennikarze Szkolnej Gazety „HISTORICUS”

Koordynator projektu

Renata Boryka Kwapisz